Wat nou als het wel tussen je oren zit?

Ik heb veel chronisch pijnpatiënten mogen begeleiden. Ik ben er zelf ook één geweest. Wat mensen met chronische pijn met elkaar gemeen hebben, is dat ze allemaal aanvoelen en weten dat er "iets" aan de hand MOET zijn. Dat de pijn een oorzaak moet hebben en dat hun lichaam niet "zomaar" en niet voor niets ontregeld is geraakt. Het is dan ook moeilijk te verkroppen om te horen te krijgen, dat er niets aan gedaan kan worden of dat er lichamelijk geen verklaring voor gevonden wordt en er geen fysieke aanwijzingen zijn voor het probleem. Of, nog erger, dat het dus "tussen de oren zit".

De eindconclusie is uiteindelijk vaak dat chronisch pijnpatiënten "er maar mee moeten leren leven". Ze worden verwezen naar een fysiotherapeut, psycholoog of revalidatiecentrum om te leren omgaan met de klachten.

Intussen blijft het alarmsysteem van het lichaam maar loeien. Er wordt niet meer gezocht naar het "waarom". Het wordt afgedaan als een overgevoeligheid, stress of een "foutje". De pijn is nergens voor nodig (er immers lichamelijk niets aan de hand of in ieder geval niets wat in verhouding staat tot de aanhoudende pijn) en men krijgt soms zware pijnstillers of pijnbestrijding voorgeschreven.

Hiermee wordt de focus verlegd van het eindeloze en teleurstellende afgaan van dokters in de hoop geholpen te worden, naar een leven van aanpassen, rekening houden met en "dragen". Dit is volgens mij ook één van de reden dat mensen een verkeerd beeld hebben van chronische pijn: alsof het hun leven lang gaat/moet duren. En dat is vaak helemaal niet het geval! Chronische pijn zegt alleen iets over hoe lang de pijn al aanhoudt. Het zegt NIETS over de toekomst.

Ik sta er overigens volledig achter dat mensen die op dit punt zijn beland inderdaad stoppen met talloze artsen afgaan en ophouden met zich verzetten tegen de signalen die hun lijf afgeeft. Het is een eerste stap. De rust en overgave die nodig zijn om door te pakken.

Ik ben het er alleen niet mee eens, dat op dat moment ook opgehouden wordt met het verder kijken naar mogelijke oorzaken en de persoon in kwestie veroordeelt wordt tot een leven met onnodige pijn.

"Ja maar je schreef toch net...!"

Ik weet inderdaad heel goed wat ik net schreef. Ik ben blij dat mensen ophouden met het zoeken naar antwoorden binnen het medische circuit. Daar zullen ze immers geen antwoorden vinden. Hoe groot is de kans dat er na al die onderzoeken en na al die experts en hoge heren professoren er toch nog iets on-ontdekt is gebleven? Het zal vast wel eens gebeuren, maar ik zou er niet vanuit gaan.

Nee, ik stel iets anders voor. Ik stel voor dat we anders naar pijn leren kijken. Dat we deze op een andere, liefdevolle manier benaderen. Dat we herevalueren wat er nog meer aan de hand kan zijn en dat we verkennen wat het ons duidelijk wil maken. Dat we ons open stellen voor de signalen en een liefdevolle relatie aan gaan met ons lichaam.

En voor de mensen die er moeite mee hebben dat we dan koers zetten richting het brein en de psyche...

Iedereen is het er inmiddels over eens, dat bijvoorbeeld stress en andere negatieve emoties een negatieve invloed hebben op pijn. En als emoties pijn verergeren, waarom zouden ze er dan niet (mede) de oorzaak van kunnen zijn?

Alles wat we ervaren, speelt zich af in ons hoofd. Pijn beleven we via ons brein. Daar vindt namelijk de informatieverwerking plaats:

Als je je hand verbrandt, gaat er een waarschuwingssignaal naar je hersenen die vervolgens een pijnprikkel naar je hand sturen, zodat je alert gemaakt wordt op het gevaar en de (dreigende) schade en actie onderneemt. Super handig. Maar waar zit de pijn nou precies? Inderdaad: je neemt hem waar in je hersenen en deze sturen de rest van je systeem aan.

Soms "vergeet" het systeem het alarm echter uit te zetten. Het gevaar is dan al lang geweken, het lichaam geheeld, maar de sirene blijft loeien. Soms denkt ons brein (ten onrechte) dat er sprake is van een grote dreiging en blijft ons alert maken door pijnsignalen af te geven. Stel je voor dat je de rest van je leven in een huis zou blijven wonen waar voortdurend het brandalarm afgaat. Super irritant. En erg onhandig. Want stel nou dat er opnieuw brand uitbreekt? Het brandalarm heeft zijn waarschuwingsfunctie verloren en dat maakt de mensen die in dat huis wonen kwetsbaar...

Het kan ook zijn dat er helemaal geen lichamelijke aanleiding voor de pijn is! Geen ongeluk, oude wond, breuk of trauma. Opeens "was het er". De persoon in kwestie werd ermee wakker. En jaren later is de pijn er nog steeds. Lichamelijk is er dan niets aan de hand (want er is niks gebeurd wat de pijn kan verklaren en er is bij fysiek onderzoek niets gevonden). Er kan op dat moment van je leven wél vanalles aan de hand (geweest) zijn. Denk eens terug aan het moment dat jouw pijn begon: waar was je toen mee bezig, wat is er gebeurd, waar had je "last" van?

Vervelende gebeurtenissen, hoe wij ermee omgaan en onze gedachten kunnen namelijk ook tot pijn leiden! We nemen het in ieder geval waar als pijn. En als het in ons lichaam waarneembaar is, gaan we er al gauw vanuit dat het een lichamelijke oorzaak moet hebben. Maar wat nou als emotionele pijn precies hetzelfde voelt en op dezelfde manier via ons lichaam geuit wordt? We zijn niet gewend daar onderscheid in te maken, nietwaar? Sterker nog: de meeste mensen reageren boos en defensief als iemand ook maar vóórstelt dat de oorzaak van de pijn mogelijk niet fysiek van aard is! Het lijkt dan alsof het niet echt is en ze het zelf veroorzaken. Ze voelen zich dan niet serieus genomen. Maar zo werkt dat natuurlijk helemaal niet! Mensen zijn niet schuldig aan hun eigen klachten. De pijn uit zich dan nog steeds lichamelijk.

In plaats van in termen van schuld, kun je ook kijken naar de positieve kant hiervan: als de pijn veroorzaakt wordt door onderliggende psychische en emotionele factoren, dan kun je er dus zelf iets aan doen! Er bestaat een mogelijkheid dat je de regie over je leven terug zou kunnen krijgen! Hoe gaaf is dat? Het is alleen jammer dat je dit nooit eerder te horen hebt gekregen. En daar mag je best boos over zijn. Persoonlijk denk ik dat alles op het juiste moment op ons pad komt. Als we eraan toe zijn, zeg maar. Maar dat is hoe ik ernaar kijk...

Even terug naar het voorgaande. Stel dat de sleutel tot een oplossing voor je pijn inderdaad in je hoofd/brein te vinden is? Dat je de boodschap van je lichaam kunt leren begrijpen? Dat je met je systeem kunt communiceren en hem kunt vragen om een oplossing aan te dragen? Waarom zou je je tegen zo'n mogelijkheid verzetten? De pijn wordt er niet minder echt door. Je ERKENT hem dan voor wat-ie daadwerkelijk is. En is dat niet PRECIES wat je eigenlijk wilt? Neem je jezelf dan niet JUIST serieus?

Als alles zich dus afspeelt in ons hoofd, is het dan niet logisch dat we DAAR de oplossing zoeken? Ja, het lichamelijke systeem kan ontregeld zijn geraakt door een trauma, een disbalans, energetische verstoringen, ontstekingen en vergiftiging. Maar waarom BLIJFT het ontregeld? Wat is de reden dat de pijn chronisch is geworden?

Voor deze vragen en antwoorden kun je bij mij terecht. Samen gaan we je pijn (v)erkennen. En de blauwdruk ervan veranderen of zelfs helemaal verwijderen. Stel dat je het loeiende alarmsysteem wel uit zou kunnen zetten? Hoe zou dat zijn? Wat zou het voor jou betekenen?

Warme groet, Kinga.